اسلام آباد – 12 آگسٽ (اي پي پي) وزيراعظم عمران خان چيو ??هي ته پاڪستان اف??انستان ۾ ڪنهن مخصوص گروپ جي حمايت نه ڪري رهيو آهي، موجوده حالتن ۾ اف??انستان ۾ سياسي مفاهمت مشڪل نظر اچي رهي آ??ي، اف??انستان ۾ ج??ڪا به حڪومت ٺهندي پاڪستان ان سان گڏجي ڪم ڪندو، اف??انستان ۾ امڪاني ڊگهي خانه جنگي جي صورت ۾ اف??انستان کانپوءِ ٻيو سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ ملڪ پاڪستان هوندو، واضح ڪري ڇڏيو ??هي ته پاڪستان فوجي اڏن جي اجازت نه ڏيندو، نٿا چاهيون ته اسان جي سرزمين اف??انستان ۾ حملن جي لاءِ استعمال ٿئي، اف??ان حڪومت هر طرح جي حڪومتي ۽ انتظامي خرابين جو الزا?? پاڪستان تي لڳائي رهي آ??ي، آمر??ڪا جي ڪوشش رهي ??هي ته طالبان ۽ اف??ان حڪومت ڪنهن معاهدي تي پهچي وڃن، وزيراعظم اهڙن خيالن جو اظهار غير ملڪي ميڊيا جي نمائندن سان ڳالهائيندي ڪيو. اف??انستان جي صورتحال جي باري ۾ هڪ سوال جي جواب ۾ وزيراعظم عمران خان چيو ته اسان کي اميد هئي ته اف??انستان جو مسئلي جو ڪو سياسي حل نڪري ايندو پر هن وقت اهڙو مشڪل نظر اچي رهيو آهي، اهو مشڪل ان لاءِ ??هي ته ڇو ته طالبان انڪار ڪري رهيا آهن، طالبان جي سينئر قيادت پاڪستان آئي هئي ۽ اسان کين پرچائڻ جي ڪوشش ڪئي ته ڪنهن سياسي حل طرف اڳتي وڌن. هن چيو ته سياسي حل ئي اف??انستان کي انتشار طرف وڃڻ کان روڪي سگهي ٿو، بدقسمتي سان جڏهن طالبان هتي آ??ا هنن اشرف غني سان ڳالهين کان انڪار ڪري ڇڏيو، انهن جي شرط اها ??هي ته جيستائين اشرف غني اقتدار ۾ ??هي هو اف??ان حڪومت سان ڳالهيون نه ڪندا، وزيراعظم چيو ته 2019ع ۾ جڏهن پاڪستان طالبان کي آ??ر??ڪا سان ڳالهين تي راضي ڪيو هو ته مون تجويز پيش ڪئي هئي ته چونڊن کان اڳ اتي هڪ عبوري حڪومت هجڻ گهربي هئي ته جيئن چونڊن ۾ سڀئي ڌريون شامل ٿين، اف??ان حڪومت عبوري حڪومت جي خيال کي تنقيد جو نشانو بڻايو، هنن چونڊون ڪرايون ۽ صدر اشرف غني چونڊجي ويو، هن چيو ته جڏهن اشرف غني صدر چونڊجي ويو ۽ طالبان ان عمل ۾ شريڪ نه ٿيا، اشرف غني ضد ڪيو ته طالبان ساڻس ڳالهيون ڪن ۽ طالبان نه کيس ۽ نه ئي چونڊن کي تسليم ڪيو، طالبان اف??ان حڪومت سان ڳالهين کان انڪار ڪري ڇڏيو ۽ اهڙي طرح ان مسئلي جنم ورتو ۽ اهو مسئلو هاڻي به جيئن جو تئين موجود آهي، وزيراعظم چيو ته اف??ان حڪومت سمجهي ٿي ته اسان وٽ ڪا جادوئي طاقت ??هي ته اسان جيئن چاهينداسين ان تي طالبان کي راضي ڪري وٺنداسين، جڏهن آمريڪين پنهنجا فوجي واپس موڪلڻ شروع ڪيا ۽ خاص ڪري جڏهن هنن نڪرڻ جي تاريخ جو اعلان ڪيو ته ان کانپوءِ طالبان تي اسان جو اثر رسوخ انتهائي گهٽ ٿي ويو ڇو ته طالبان سمجهيو ته هنن جنگ کٽي ورتي آ??ي، هن چيو ته اسان سمجهون ٿا ته اف??انستان ۾ امڪاني ڊگهي خانه جنگي جي صورت ۾ اف??انستان کانپوءِ ٻيو سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ ملڪ پاڪستان هوندو. اسان سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿينداسين، پهريون سبب اهو ??هي ته اف??انستان کان وڌيڪ پختون پاڪستان ۾ آهن، طالبان بنيادي طور تي پختونن جي تحريڪ ??هي ۽ ان جا اثر پاڪستاني علائقن ۾ ايندا. 2003ع ۽ 2004ع کانپوءِ ائين ٿي چڪو ??هي اسان پنهنجي پختون علائقن ۾ اف??انستان جي صورتحال جي نتيجي ۾ رد عمل آيو ۽ پاڪستان کي 70 هزار جانين جو نقصان کڻڻو پيو ڇو ته اسان آمر??ڪا جي حمايت ڪئي هئي. هن چيو ته ان ڳالهه جو امڪان ??هي ته اسان جي پختون علائقن ۾ وري مسئلا پيدا ٿيندا، ستر هزار جانين ۽ معيشت کي 100 ارب ڊالر کان وڌيڪ جي نقصان سان گڏوگڏ اسان جي قبائلي علائقن مان 30 لک ماڻهن کي پنهنجي گهرن کي ڇڏڻو پيو، اها پهرين پريشاني آ??ي، ٻي پريشاني پناهگيرن جي آ??ي، اسان وٽ هتي پهرين ئي 30 لک رجسٽرڊ اف??ان پناهگير موجود آهن، اسان جي معيشت درست رخ ۾ گامزن ??هي ۽ اسان ايئن هرگز نه چاهينداسين ته وڌيڪ پناهگير پاڪستان اچن ۽ ٽئين ڳالهه اها ??هي ته اسان اف??انستان جي رستي وچ ايشيا سان رابطن جا عظيم منصوبا ٺاهيا آهن، وزيراعظم چيو ته ازبڪستان کان اف??انستان ۾ مزار شريف جي رستي پاڪستان ريلوي لائن منصوبي جي سلسلي ۾ تازو ئي تاشقند ويو هو جيڪو ان پوري خطي کي پاڻ ۾ ملائيندو، اف??انستان ۾ خانه جنگي جي صورت ۾ وچ ايشيا سان رابطن تي ٻڌل اسان جي معاشي ايجنڊا پوئتي هلي ويندي. هن چيو ته پاڪستان اف??ان عوا?? پاران نامزد يا چونڊيل ڪنهن به حڪومت سان گڏ ڪم ڪرڻ لاءِ تيار آهي، اف??ان عوام جنهن حڪومت کي به پنهنجو نمائندو سمجهندي پاڪستان ان سان گڏجي ڪم ڪرڻ لاءِ تيار آهي، اف??انستان تي طالبان جي ڪنٽرول جي حوالي سان هڪ سوال جي جواب ۾ وزيراعظم چيو ته طالبان جي ڪنٽرول جو دارومدار ان جي نوعيت تي آ??ي، جيڪڏهن طالبان جي ڪنٽرول ۾ سڀئي ڌريون شامل هجن ته اهو اف??انستان جي لاءِ بهترين آپشن آهي، جيڪڏهن اها سڀني جي نمائنده حڪومت ??هي پر جيڪڏهن اها ڪنهن هڪ ڌر جي حڪومت ??هي ۽ سڄي اف??انستان ۾ جنگ ٿي رهي هجي ته اسان سمجهون ٿا ته جيڪڏهن طالبان فوجي قبضي جي نتيجي ۾ پنهنجي حڪومت قائم ڪري وٺن ٿا ته ان مان مراد ڊگهي خانه جنگي آ??ي. هڪ ٻي سوال جي جواب ۾ هن چيو ته ڇا هن وقت پهرين ترجيح اف??انستان ۾ جنگ بندي هجڻ گهرجي ڇو ته شهري متاثر ٿي رهيا آهن، اها صورتحال وڌيڪ خراب ٿي ويندي جيڪڏهن جنگ جاري رهي ٿي ۽ وڏن شهرن ۾ پکڙجي وڃي ٿي، جنگ جو وڏن شهرن ۾ پکڙجڻ سان وڏي تعداد ۾ فوتگين جو امڪان آهي. وزيراعظم چيو ته هر قيمت تي جنگ بند ٿيڻ گهرجي ۽ دوحه ڳالهين جو پيش نظر به اهو ئي آ??ي، آئون ڪنهن فوجي حل جو حامي نه آهيان، هڪ سياستدان جي طور تي اهو سمجهان ٿو ته اسان کي سدائين سياسي حل ئي کي ڳولڻ گهرجي.
.jpg)
